Na rynku coraz częściej można spotkać gospodarzy sprzedających dynię. To znaczy, że nadchodzi koniec lata.
Dynia to jesienne warzywo, niskokaloryczne i lekkostrawne. W przepisach można ją zobaczyć w wersji na słodko i na słono. Wykorzystujemy z niej miąższ, pestki oraz olej z pestek dyni. Pestki dyni w 1941 roku zostały wpisane do Farmakopei Szwajcarskiej jako preparat o działaniu przeciwpasożytniczym.
Występuje wiele odmian dyni, dynia piżmowa, Hokkaido, olbrzymia, makaronowa. Znajdziemy dynie bardziej słodkie inne mniej słodkie, ale wszystkie świetnie wpisują się w naszą polską kuchnię. Najmniej słodka jest dynia olbrzymia, a najbardziej słodka dynia Hokkaido. Dodatkowo dynia Hokkaido nie wymaga obierania ze skóry, co jest dużym ułatwieniem.
Miąższ z dyni zawiera duże ilości karotenoidów, witaminy C, magnezu, wapnia i luteiny. Karotenoidy to tak zwane fotoprotektory, które wykazują zdolność ochrony naszej skóry przed szkodliwym promieniowaniem słonecznym. Luteina zawarta w pomarańczowym miąższu pozytywnie wpływa na wzrok, a połączenie wapnia, potasu i witaminy C obniża ryzyko wystąpienia chorób wieńcowych. Jak widzisz dynia powinna gościć na naszych stołach. Jednak ze względu na wysoki indeks glikemiczny nie jest ona polecana dla cukrzyków i osób, które mają problem z gospodarką węglowodanową. W takich wypadkach należy ją stosować zamiast kaszy lub ryżu.
Czy można wkomponować dania z dyni podczas odchudzania? Raczej tak. Wyjątek stanowią osoby, które w znaczny sposób muszą zminimalizować ilość węglowodanów w diecie. Oczywiście w diecie ketogennej i niskowęglowodanowej nie występuje. Ilość węglowodanów w diecie niskowęglowodanowej to 20 %, a ketogennej 5% dziennego zapotrzebowania. Jednak większość diet odchudzających, które można realizować z węglowodanami na poziomie około 40-50% może. W takich wypadkach dynia z powodzeniem może być stosowana. Pestki dyni i olej z dyni może występować w każdej z diet.
Pestki dyni
Pestki z dyni są cennym produktem spożywczym o właściwościach zdrowotnych. Zostały wpisane do Farmakopei jako środek przeciwpasożytniczy ze względu na występowanie kukurbitacyny, która działa niszcząco na glisty, tasiemce i owsiki. Kukurbitacyna znajduje się tylko w świeżych pestkach dyni, po uprażeniu już jej tam nie znajdziecie. Pestki z dyni mogą stanowić element urozmaiconej diety, ponieważ zawierają duże ilości białka na poziomie około 25 %, tłuszczów 46% oraz węglowodanów 18%. Ze względu na wysoką zawartość kwasów tłuszczowych jednonienasyconych i wielonienasyconych wykazują działanie przeciwmiażdżycowe, obniżają poziom cholesterolu i regulują ciśnienie. Więc jeśli tylko należysz do osób z grupy ryzyka udaru mózgu lub zawału serca jak najszybciej wprowadź je do codziennej diety. Posiadają niski indeks glikemiczny, więc są polecane dla cukrzyków i insulinoopornych. Pestki dyni są wskazane w profilaktyce prostaty, w profilaktyce przeciwmiażdżycowej, w przypadku wypadania włosów i łamania paznokci oraz w chorobach reumatycznych. Pestki dyni możesz jeść jako przekąskę pomiędzy głównymi posiłkami (śniadanie, obiad, kolacja), możesz ją też dodawać do sałatek, jogurtów i zupy. Idealnie smakuje podprażona na suchej patelni.
Olej z dyni
To produkt o delikatnym orzechowym smaku. Nawet moja mama, która nie lubi olejów jest nim zachwycona. Olej z pestek dyni zawiera kwasy tłuszczowe nienasycone, sterole, skwalen, karotenoidy, tokoferole oraz kukurbitacynę. Ze względu na kukurbitacynę olej z dyni został zaliczony do produktów o działaniu przeciwpasożytniczym. Materiały z medycyny naturalnej zalecają spożywanie oleju z pestek dyni na czczo w ramach walki z owsikami, glistą ludzką i tasiemcem. Olej z pestek dyni zawiera substancje o działaniu antyoksydacyjnym jak: fitosterole, kwasy fenolowe, skwalen, tokoferole i barwniki roślinne. Dzięki tym właściwością systematyczne stosowanie oleju z pestek dyni może przyczynić się do spowolnienia procesów starzenia. Zawartość kwasu oleinowego i linolenowego ogranicza agregację płytek krwi co jest szczególnie ważne u osób z podwyższonym ryzykiem udaru mózgu i zawału serca oraz miażdżycą. Kwas oleinowy znajdujący się w oleju wykazuje działanie żółciopędne i przyczynia się do odtłuszczenia wątroby.
Przepisy na dania z dyni:
Zupa krem z dyni
Składniki:
500 g dyni
1 czerwona papryka
1 cebula
1 ząbek czosnku
2 szklanki bulionu warzywnego
2 cm korzenia imbiru
przyprawy: papryka słodka, sól, pieprz
1 łyżeczka oliwy z oliwek
Sposób wykonania:
Dynię i paprykę oczyść z nasion. Obierz cebulę i czosnek. Wyłóż warzywa na blasze pokrytej papierem do pieczenia i skrop oliwą. Przez 20 minut piecz w temperaturze 180 stopni. Z przestudzonej papryki i dyni zdejmij skórkę. Całość przełóż do garnka, dolej bulion i przypraw słodką papryką, solą, pieprzem i startym na tarce korzeniem imbiru. Gotuj przez 10 minut, następnie zblenduj na gładki krem.
Pieczona dynia
Składniki:
400 g dyni Hokkaido
5 łyżek oliwy z oliwek
1 łyżeczka suszonego oregano
1 łyżeczka suszonego tymianku
Sposób wykonania:
Dynię umyj, wyciągnij nasiona, a następnie pokrój ja na cienkie plastry. Dyni Hokkaido nie trzeba obierać. Dynię polej oliwą z oliwek i posyp oregano, tymiankiem i solą. Delikatnie wymieszaj. Blaszkę wyłóż papierem do pieczenia i na niej poukładaj dynię, tak, aby dynie się nie dotykały. Wstaw do nagrzanego piekarnika i piecz przez 30 minut w temperaturze 180°C , aż dynia się zarumieni.
Kopytka z dyni
Składniki:
500 g dyni Hokkaido
500 g ziemniaków
150 g maki pszennej
1 jajko
szczypta soli do gotowania ziemniaków
szczypta soli do wyrabiania ciasta
szczypta soli do wody do gotowania kopytek
pół pęczka koperku
Sposób wykonania:
Ziemniaki obierz ze skóry, umyj, zalej wodą, dodaj szczyptę soli i gotuj około 23 minut od zagotowania. Dynię umyj, podziel na mniejsze kawałki. Włóż do nagrzanego piekarnika i piecz około 30 minut. Ugotowane ziemniaki przeciśnij przez praskę. Upieczoną dynię zmiksuj na gładką masę. Koperek umyj i pokrój. Na stolnicę do wyrabiania ciasta wyłóż dynię, ziemniaki, mąkę, sól, jajko, koperek i wygniataj ciasto. Jak zauważysz, że wszystko się w miarę połączyło rób wałeczki i nożem odcinaj kawałki w kształcie kopytek. Zagotuj w dużym garnku wodę ze szczyptą soli. Na wrzątek wrzucaj kopytka gotuj do wypłynięcia. Podawaj z kleksem śmietany.
Uwaga! Jeśli dynia jest bardziej gęsta dodaj trochę mniej mąki, jeśli dynia jest bardziej rzadka dodaj więcej mąki.
Inne przepisy z dyni:
